1981 Νέες Μορφές Κατάλογος

Βασίλης Χάρος. Στο Βασίλης Χάρος: Λιθογραφίες: Πέτρα. Αθήνα: Πέτρα. Αθήνα: Νέες Μορφές, 1981. (Κατ. ατ. έκθ.).

______________________________________________________________________________________

νξωηκ

λκξηλ

1971 – Η ΚΙΘΑΡΑ

Έχει γίνει συνήθεια, κάθε έκθεση να συνοδεύεται πάντα και με λόγια (κριτικές), είτε μέσα στον κατάλογο, είτε στις εφημερίδες και τα περιοδικά.

Ειδικοί θεωρητικοί μα και καλλιτέχνες κάνουν αισθητικές ανα­λύσεις πού τις περνούν μέσα από λογοτεχνικά φίλτρα για να γίνονται πιο εύπεπτα τα «κρυμμένα μηνύματα» των εικαστικών έργων.

Μ’ αυτή την ταχτική διαιωνίζεται δίκαια ή κοινή αντίληψη ότι το έργο τέχνης είναι για τους λίγους και δεν έχει κανένα περιεχό­μενο στα μάτια των απλών ανθρώπων.

Όμως δεν είναι σωστό να δεχόμαστε ότι τα έργα ζωγραφικής, γλυπτικής ή χαρακτικής έχουν ανάγκη ερμηνείας. Στην αρχή ίσως, πού γεννιέται ένα καινούργιο αισθητικό κίνημα, να βοηθάνε κάπως ή γραφή και ή γλώσσα, αν και πολλές φορές μεγάλοι ιστορικοί της τέχνης κορόιδεψαν σπουδαίες εικαστικές δημιουργίες.

Σήμερα όμως πού οι άνθρωποι συνήθισαν όλα τα καλλιτεχνικά «τερτίπια» δεν υπάρχει λόγος να αντικαταστήσουμε το έργο τέχνης μ’ ένα καλογραμμένο κείμενο αισθητικής ανάλυσης. Δε θα ασχοληθώ λοιπόν με τις ιδέες, τις εμπνεύσεις και τα οράματα, αλλά θα θυμίσω σε λίγες γραμμές αυτά πού αναπτύσ­σω στο περιοδικό «Ζυγός» αυτού του μήνα για τη χαρακτική και τη λιθογραφία.

Όταν μιλάμε για χαρακτικά δεν πρέπει να τα συγχέομε με τα πολλαπλά. Τα πρώτα είναι τυπωμένα έργα, πού το σχέδιο, ή χάραξη και ή εκτύπωση έχουν γίνει από τον ίδιο τον καλλιτέχνη, ενώ τα δεύτερα είναι έργα αναπαραγωγής. Αυτά τυπώνονται σε παρα­γωγικά μηχανήματα και δεν είναι πρωτότυπα χαρακτικά. Τη γνησιότητα στο χαρακτικό τη δίνει όλη εκείνη ή διαδικασία από την προετοιμασία του υλικού, τη σχεδίαση, τα χάραγμα, τις δοκιμές και το μελάνωμα, μέχρι το τελικό τύπωμα στο χαρτί.

Ή πέτρα είναι ένα από τα βασικά υλικά της χαρακτικής. Έχει φυσικοχημικές ιδιότητες και μπορεί σε περιορισμένα αντί­τυπα να δώσει λαμπρά αποτελέσματα, με την προϋπόθεση ν’ αγαπήσει κανείς αυτό το υλικό, να μάθει τις δυνατότητες του και να το χρησιμοποιήσει καθαρά σαν εκφραστικό μέσο. Οι λιθογραφίες αυτές βγαλμένες από τα χέρια και την ψυχή του καλλιτέχνη είναι πρωτότυπες γιατί έχουν την αλήθεια και την αμεσότητα, αρετές απαραίτητες για κάθε γνήσιο έργο τέχνης.